Απορίες ενός μπερδεμένου homo sapiens

Ακούγοντας στο τελευταίο σεμινάριο για τις εξηγήσεις που δίνει η εξελικτική ψυχολογία για διάφορα θέματα, άρχισα να απορώ μέχρι πού μπορεί να φτάσει άραγε η εξηγητική της δύναμη. Η Νομική εξηγείται; Σίγουρα θα εξηγείται, αφού οι άνθρωποι μάλλον θα αντιλήφθηκαν πόσο λιγότερο ευάλωτοι και περισσότερο αποτελεσματικοί είναι σε κοινωνικό περιβάλλον. Έτσι, αναγκάστηκαν να οργανώσουν αυτό το κοινωνικό πλαίσιο και σιγά σιγά αναπτύχθηκε η Νομική. Ίσως τα ίδια θα μπορούσαν να ειπωθούν και για τα Οικονομικά.

Αλλά το πράγμα δεν σταματάει εδώ. Αλήθεια, που σταματάει; Τι δεν μπορεί να εξηγηθεί με την εξελικτική ψυχολογία; Περιγράφει όντως την πραγματικότητα με τόση ενάργεια; Η απορία μου έγκειται κατά βάση στο πόσο επιστημονική είναι. Δεν αντιλέγω στη σύνδεση σημερινών δραστηριοτήτων με κινδύνους ή συνήθειες που επικρατούσαν για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια πριν το ορόσημο της εμφάνισης του homo sapiens. Αλλά πόσο επιστημονικό είναι; Μήπως είναι απλές εικασίες; Μήπως είναι απλά λογικοφανείς εξηγήσεις;

Για παράδειγμα: Η εξήγηση του path dependence από εξελικτικής άποψης είναι ότι πιθανόν στις μικρές ομάδες που ζούσε ο άθρωπος (πριν γίνει... άνθρωπος), εξυπηρετούσε καλύτερα να ακολουθείς τους πολλούς, γιατί εκεί υπήρχε ασφάλεια και εξοικονόμηση ενέργειας. Ακόμα και αν γινόταν λάθος, θα είμασταν όλοι μαζί.

Φαίνεται λογικό και δεν έχω κάτι να αντιπροτείνω. Αλλά πόσο επιστημονικό είναι;Δηλαδή η σύνδεση της νευροφυσιολογικής βάσης του path dependence με μια υποτιθέμενη κατάσταση που συνέβαινε επαναλαμβανόμενα για χιλιάδες χρόνια είναι τέτοια που να οδηγεί με βεβαιότητα στα εξαγόμενα συμπεράσματα; Και φαντάζομαι εδώ απαιτείται μια πιθανολόγηση μεγαλύτερη του 40% της προβλεψιμότητας της RCT.

Αν τα συμπεράσματα της εξελικτικής ψυχολογίας είναι επιστημονικά εξαρτάται και από το ποιες ιδιότητες πρέπει να συγκεντρώνει μια δραστηριότητα ώστε να αποκτήσει αυτόν το χαρακτήρα. Αν δεχθούμε τη θεωρία της διαψευσιμότητας (falsifiability) του Karl Popper, τότε μάλλον δεν αποτελούν επιστήμη περίπου όλες οι κοινωνικές επιστήμες. Άρα τι χρειάζεται ένα συμπέρασμα της εξελικτικής ψυχολογίας, ώστε να πάψει να φαίνεται σαν διανοητικό άλμα;