Αυτά είναι τα βίντεο που σας υποσχέθηκα. Με το Real Player μπορείτε και να τα κατεβάσετε στον σκληρό σας δίσκο. Έχω ανεβάσεις τις 7 από τις 10 αρχές γιατί οι υπόλοιπες αναφέρονται στην μακροοικονομική και δεν μας ενδιαφέρουν άμεσα.
Τα videos θα μείνουν στην σελίδα μέχρι το επόμενο Σ/Κ. Την Κυριακή 9/5 θα κατέβουν.
Τα video αυτά συνοδεύουν το εισαγωγικό εγχειρίδιο του N. Gregory Mankiw, Principles of Economics, το πιο επιτυχημένο διδακτικό εγχειρίδιο στα οικονομικά μαζί με εκείνο του Samuelson. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα αλλά αν προτιμάτε να το διαβάσετε στα ελληνικά θα το βρείτε εδώ (1ος τόμος) και εδώ (2ος τόμος).
TEN PRINCIPLES OF ECONOMICS
with N. Gregory Mankiw
1. People Face Tradeoffs
2. The Cost of Something is What You Give Up to Get it
3. Rational People Think at the Margin
4. People Respond to Incentives
5. Trade can Make Everyone Better Off
6. Markets are Usually a Good Way to Organize Economic Activity
7. Governments can Sometimes Improve Market Outcomes
Friday, April 30, 2010
Wednesday, April 28, 2010
The Rational Optimist: How Prosperity Evolves
Matt Ridley, the author of the bestselling science books Genome, The Red Queen, The Origins of Virtue, and Nature via Nurture, demonstrates in his new book (The Rational Optimist: How Prosperity Evolves) that life is getting better — and at an accelerating rate. Food availability, income, and life span are up; disease, child mortality, and violence are down — all across the globe. Though the world is far from perfect, necessities and luxuries alike are getting cheaper; population growth is slowing; Africa is following Asia out of poverty; the Internet, the mobile phone, and container shipping are enriching people’s lives as never before. The pessimists who dominate public discourse insist that we will soon reach a turning point and things will start to get worse. But they have been saying this for 200 years.
Yet Matt Ridley does more than describe how things are getting better. He explains why. Prosperity comes from everybody working for everybody else. The habit of exchange and specialization — which started more than 100,000 years ago — has created a collective brain that sets human living standards on a rising trend. The mutual dependence, trust, and sharing that result are causes for hope, not despair.
This bold book covers the entire sweep of human history, from the Stone Age to the Internet, from the stagnation of the Ming empire to the invention of the steam engine, from the population explosion to the likely consequences of climate change. It ends with a confident assertion that thanks to the ceaseless capacity of the human race for innovative change, and despite inevitable disasters along the way, the 21st century will see both human prosperity and natural biodiversity enhanced.
From Skeptic
Yet Matt Ridley does more than describe how things are getting better. He explains why. Prosperity comes from everybody working for everybody else. The habit of exchange and specialization — which started more than 100,000 years ago — has created a collective brain that sets human living standards on a rising trend. The mutual dependence, trust, and sharing that result are causes for hope, not despair.
This bold book covers the entire sweep of human history, from the Stone Age to the Internet, from the stagnation of the Ming empire to the invention of the steam engine, from the population explosion to the likely consequences of climate change. It ends with a confident assertion that thanks to the ceaseless capacity of the human race for innovative change, and despite inevitable disasters along the way, the 21st century will see both human prosperity and natural biodiversity enhanced.
From Skeptic
Monday, April 26, 2010
Ορθολογική η υπόθεση της ύπαρξης εξωγήινων για τον Stephen Hawking
Σε μια σειρά εκπομπών για το Discovery Channel, ο γνωστός βρετανός φυσικός Stephen Hawking δήλωσε ότι είναι «απολύτως ορθολογικό» να συμπεράνει κανείς ότι μορφή ζωής με νοημοσύνη υπάρχει και σε άλλους πλανήτες. Θεωρεί ότι είναι σχεδόν σίγουρο ότι υπάρχουν εξωγήινες μορφές ζωής, με τις οποίες μάλιστα θα πρέπει να αποφύγουμε την επικοινωνία!
From The Sunday Times
April 25, 2010
Don’t talk to aliens, warns Stephen Hawking
....“To my mathematical brain, the numbers alone make thinking about aliens perfectly rational,” he said. “The real challenge is to work out what aliens might actually be like.”.....
Περισσότερες πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο κατέληξε ο γνωστός φυσικός σε αυτό το συμπέρασμα μπορείτε να βρείτε στα Αγγλικά από το εν λόγω άρθρο των Κυριακάτικων Times του Λονδίνου: http://www.timesonline.co.uk/tol/news/science/space/article7107207.ece
From The Sunday Times
April 25, 2010
Don’t talk to aliens, warns Stephen Hawking
....“To my mathematical brain, the numbers alone make thinking about aliens perfectly rational,” he said. “The real challenge is to work out what aliens might actually be like.”.....
Περισσότερες πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο κατέληξε ο γνωστός φυσικός σε αυτό το συμπέρασμα μπορείτε να βρείτε στα Αγγλικά από το εν λόγω άρθρο των Κυριακάτικων Times του Λονδίνου: http://www.timesonline.co.uk/tol/news/science/space/article7107207.ece
Thursday, April 22, 2010
Evolutionary Psychology
Σ'αυτή τη σελίδα θα βρείτε ένα εισαγωγικό και πολύ κατατοπιστικό κείμενο για την Εξελικτική Ψυχολογία, τη γένεσή της, τα εργαλεία της, το αντικείμενό της και τους ερευνητικούς της σκοπούς. Το κείμενο ανήκει στους Leda Cosmides και John Tooby, ένα ζευγάρι (και στη ζωή!) ψυχολόγων που συνέβαλαν καταλυτικά στην ανάπτυξη αυτού του κλάδου της ψυχολογίας, αποτελούν τους πρωτοπόρους της στην έρευνα και αυτή τη στιγμή εργάζονται στο University of California, Santa Barbara.
Θα θέλαμε εδώ να κάνουμε μια απαραίτητη (δυστυχώς) διευκρίνηση: Στην Ελλάδα, όπου χρησιμοποιείται ο όρος "εξελικτική ψυχολογία" αναφέρονται σ'αυτό που στον υπόλοιπο κόσμο εννοούν "Αναπτυξιακή Ψυχολογία" (developmental psychology)! [Αυτός ο κλάδος ασχολείται με τα ψυχολογικά στάδια ανάπτυξης του ανθρώπου κατα τη διάρκεια της ζωής του, κυρίως των παιδιών, - Piaget, δηλαδή κλπ, και πολύ κακώς έχει μεταφραστεί "εξελικτική"]. Επιπλέον, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν σπουδές πάνω στην (αυθεντική) εξελικτική ψυχολογία! Γιατί έχει καθιερωθεί αυτός ο λανθασμένος όρος στην Ελλάδα; Μην ρωτάτε.. Απλά αν θέλετε να μάθετε περισσότερα ψάξτε στο google χρησιμοποιώντας τον αγγλικό όρο.
Monday, April 19, 2010
De gustibus non est disputandum?
Όταν το πρωτοάκουσα, ένοιωσα σαν να βίωνα μια αποκάλυψη. Κάποιος ήρθε και μου άνοιξε τα μάτια, μου έδειξε το δρόμο. Δεν ήταν πλέον ανάγκη να απαντώ σε δύσκολα και ενοχλητικά ερωτήματα, να δικαιολογώ γιατί μ' αρέσουν αυτά που μ΄αρέσουν. Ούτε ενοχλούσα κανέναν με τις προτιμήσεις μου ούτε όμως και έβρισκα πειστικά επιχειρήματα για να τις στηρίξω. Η ερώτηση "μα καλά, είσαι σοβαρός; σ' αρέσει το βουνό αντί της θάλασσας;" με εξόργιζε, αλλά θεωρούσα και χρέος μου να στύψω το μυαλό μου να απαντήσω. Φορτωνόμουν και το βάρος της απόδειξης επιπλέον!
Όλα αυτά άλλαξαν με έναν απλό τρόπο: ΔΕΝ χρειάζεται να δικαιολογήσω τις προτιμήσεις μου! Και μάλιστα αυτό το υποστηρίζει μεθοδολογικά μια στιβαρή επιστημονική θεωρία, ενώ το χρησιμοποιεί και στην πράξη ολόκληρη η οικονομική επιστήμη. Τώρα πια απαντώ ότι περί ορέξεως κολοκυθόπιττα. Εσένα αρέσουν οι πίττες, εμένα τα σουβλάκια.
Σήμερα, όμως, έμαθα ότι ενδέχεται οι προτιμήσεις μου να είναι ανορθολογικές. Αν δεν είναι πραγματοποιήσιμες, δεν είναι ορθολογικές. Δεκτό. Αν προκαλούν μη αρεστό πόνο, πάλι δεν είναι ορθολογικές. Δεκτό και αυτό χωρίς πολλή σκέψη. Αλλά το πρόβλημα ξεκινά από το αυτόνομο των προτιμήσεων: μη αυτόνομες προτιμήσεις δεν είναι ορθολογικές. Ενώ για τους δύο πρώτους όρους νομίζω δεν υπάρχει σοβαρή δυσκολία στην οριοθέτησή τους, δεν ισχύει το ίδιο και για το αυτόνομο.
Σημείωσα χαρακτηριστικά επί λέξει (και να με διορθώσει ο κ. Χατζής αν το κατέγραψα λάθος): "Αν κάτι δυσχερώς πραγματοποιήσιμο το θεωρείς ακατόρθωτο λόγω της αντίληψής σου για τον κόσμο (λόγω των πεποιθήσεων), τότε μειώνεται η αυτονομία σου". Δηλαδή αν κάποιος σου αλλοιώσει την εικόνα για τον κόσμο και επηρεασμένος δημιουργήσεις προτιμήσεις άλλες από αυτές που θα δημιουργούσες υπό άλλες συνθήκες, τότε είναι αυτές μη αυτόνομες και ανορθολογικές. Αυτά, βέβαια, συνυπολογιζομένων όλων των ειδικών περιπτώσεων και αποχρώσεων.
Αυτό που με ενοχλεί είναι η αδυναμία να βρω από ποιο ακριβώς σημείο και έπειτα σχηματίζω αυτόνομες προτιμήσεις. Είναι πολύ σημαντικό, γιατί από εκεί και έπειτα είναι οι ίδιες μου οι προτιμήσεις ορθολογικές.
Για να πω την αλήθεια, το προτιμούσα χωρίς όρους: de gustibus non est disputandum.-
Όλα αυτά άλλαξαν με έναν απλό τρόπο: ΔΕΝ χρειάζεται να δικαιολογήσω τις προτιμήσεις μου! Και μάλιστα αυτό το υποστηρίζει μεθοδολογικά μια στιβαρή επιστημονική θεωρία, ενώ το χρησιμοποιεί και στην πράξη ολόκληρη η οικονομική επιστήμη. Τώρα πια απαντώ ότι περί ορέξεως κολοκυθόπιττα. Εσένα αρέσουν οι πίττες, εμένα τα σουβλάκια.
Σήμερα, όμως, έμαθα ότι ενδέχεται οι προτιμήσεις μου να είναι ανορθολογικές. Αν δεν είναι πραγματοποιήσιμες, δεν είναι ορθολογικές. Δεκτό. Αν προκαλούν μη αρεστό πόνο, πάλι δεν είναι ορθολογικές. Δεκτό και αυτό χωρίς πολλή σκέψη. Αλλά το πρόβλημα ξεκινά από το αυτόνομο των προτιμήσεων: μη αυτόνομες προτιμήσεις δεν είναι ορθολογικές. Ενώ για τους δύο πρώτους όρους νομίζω δεν υπάρχει σοβαρή δυσκολία στην οριοθέτησή τους, δεν ισχύει το ίδιο και για το αυτόνομο.
Σημείωσα χαρακτηριστικά επί λέξει (και να με διορθώσει ο κ. Χατζής αν το κατέγραψα λάθος): "Αν κάτι δυσχερώς πραγματοποιήσιμο το θεωρείς ακατόρθωτο λόγω της αντίληψής σου για τον κόσμο (λόγω των πεποιθήσεων), τότε μειώνεται η αυτονομία σου". Δηλαδή αν κάποιος σου αλλοιώσει την εικόνα για τον κόσμο και επηρεασμένος δημιουργήσεις προτιμήσεις άλλες από αυτές που θα δημιουργούσες υπό άλλες συνθήκες, τότε είναι αυτές μη αυτόνομες και ανορθολογικές. Αυτά, βέβαια, συνυπολογιζομένων όλων των ειδικών περιπτώσεων και αποχρώσεων.
Αυτό που με ενοχλεί είναι η αδυναμία να βρω από ποιο ακριβώς σημείο και έπειτα σχηματίζω αυτόνομες προτιμήσεις. Είναι πολύ σημαντικό, γιατί από εκεί και έπειτα είναι οι ίδιες μου οι προτιμήσεις ορθολογικές.
Για να πω την αλήθεια, το προτιμούσα χωρίς όρους: de gustibus non est disputandum.-
Sunday, April 18, 2010
Η λέσχη Bilderberg και τα άλλα παράξενα της ζωής..
Έλπιζα αυτή τη φορά να μην σπαταλήσουμε τον χρόνο μας συζητώντας «παράξενα πράγματα». Αλλά από τη μια το σχόλιο του Αποστόλη (που τον εκτιμώ πολύ), από την άλλη μερικά emails παιδιών που με ρωτούσαν τι είναι αυτή η «λέσχη Bilderberg» αποφάσισα να γράψω κάτι. Το ανεβάζω σαν νέα ανάρτηση για να τη δείτε όλοι.
Καταρχήν τι είναι η ομάδα Bilderberg (Bilderberg Group); Κάθε χρόνο συναντώνται 100-150 άτομα τα οποία είναι μεγάλες προσωπικότητες (με μεγάλη δύναμη) της πολιτικής, της οικονομίας, της διπλωματίας, του στρατού και των ΜΜΕ κυρίως από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία κλπ. Ονομάστηκε έτσι η ομάδα γιατί η πρώτη τους συνάντηση (1954) έγινε στο Hotel de Bilderberger στην Ολλανδία.
Ο στόχος των πρώτων συναντήσεων στη διάρκεια του ψυχρού πολέμου ήταν πολύ απλός. Οι οργανωτές ήθελαν να φέρουν σε επαφή άτομα με μεγάλη πολιτική ή/και οικονομική επιρροή στις χώρες τους για να αποκτήσουν την απαραίτητη οικειότητα μεταξύ τους και να δημιουργηθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Ο σκοπός τους ήταν βέβαια η αναχαίτιση της κόκκινης αρκούδας (βλέπε Σοβιετική Ένωση) και η υπεράσπιση του ελεύθερου κόσμου.
Όμως μετά το 1989 και την προϊούσα παγκοσμιοποίηση τα θέματα ήταν πολλά και ακόμα περισσότερα τα προβλήματα. Σήμερα ο σημαντικότερος σκοπός των συναντήσεων είναι η πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και η προσπάθεια αποφυγής σοβαρών οικονομικών κρίσεων. Προσπαθούν όσο μπορούν να διατηρήσουν μια μυστικότητα σε σχέση με την λίστα των συμμετεχόντων και τις συζητήσεις αλλά τελικά οι δημοσιογράφοι ξετρυπώνουν και τι ώρα επισκέφτηκαν οι συμμετέχοντες το WC..
Τα μέλη της ομάδας εξαντλούνται σε θεωρητικές συζητήσεις, σε δημιουργία επαφών και σε κάποια deals. Όλα τα άλλα είναι σενάρια επιστημονικής φαντασίας.
Το 2009 αυτή η ..σκοτεινή ομάδα συναντήθηκε στην Ελλάδα και στη συνάντηση μετείχε και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής που τους φιλοξένησε. Αυτό τα λέει όλα νομίζω καθώς προσωπικά αδυνατώ να φανταστώ να συμμετέχει ο Κώστας Καραμανλής στην ομάδα που κυβερνά κρυφά την υφήλιο..
Αλλά συνεχίζω: Στην συνάντηση εκείνη συμμετείχε και ο Φιλανδός Πρωθυπουργός Matti Vanhanen μαζί με τον υπουργό του των οικονομικών. Προφανώς δεν είχε ακούσει τις φήμες για μυστικότητα και δολοπλοκίες και έβγαλε το γραφείο του πρωθυπουργού ακόμα και ανακοίνωση στο Internet!
Αλλά εδώ και πολλά χρόνια διαβάζουμε κατά καιρούς διάφορα σενάρια συνωμοσίας για την λέσχη Bilderberg.
Όπως πάντα τα σενάρια αυτά ξεκινάνε από την Άκρα Δεξιά. Οι πρώτοι που την υποψιάστηκαν ήταν ακροδεξιές οργανώσεις στις ΗΠΑ που τα μέλη τους κοιμούνται και ξυπνούν με τον φόβο ότι θα έρθει το βράδυ ο Εβραίος να τους πιει το αίμα.
Όπως πάντα τα σενάρια αυτά υιοθέτησε με ενθουσιασμό η Άκρα Αριστερά. Δεν υπάρχει αμφιβολία, εδώ μαζεύονται οι καπιταλιστές για να κανονίσουν το πώς θα πιούν καλύτερα το αίμα του λαού.
Όπως πάντα τα σενάρια αυτά αγαπήθηκαν από τους (στην πλειονότητά τους) αγράμματους και φαντασιόπληκτους Έλληνες δημοσιογράφους. Προφανώς στη Λέσχη Bilderberg οργανώθηκε η πτώχευση της Ελλάδας διότι οι Έλληνες αντιστέκονται στην Παγκοσμιοποίηση.
Νομίζω ότι η όλη ιστορία με τη Λέσχη Bilderberg είναι τόσο γελοία που δεν αξίζει κανείς να σπαταλά χρόνο και φαιά ουσία. Σκεφτείτε μόνο το εξής: αυτοί που κυβερνάν τον κόσμο συναντώνται κάθε χρόνο υποτίθεται σε «συνθήκες μυστικότητας» σε μέρος που ανακοινώνεται, με πάνω από 100 συμμετέχοντες, με όλα τα ΜΜΕ πάνω τους και με τη λίστα των συμμετεχόντων, των θεμάτων και των επαφών να διαρρέει σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη της συνάντησης. Αν με καλούσαν στη Λέσχη λοιπόν το πρώτο που θα τους συμβούλευα θα ήταν να σταματήσουν να την ονομάζουν Λέσχη ή Ομάδα ή Bilderberg ή οτιδήποτε άλλο συνωμοτικό και να βρουν καλύτερους τρόπους και τόπους να υφάνουν τα σκοτεινά σχέδιά τους. Ίσως στο νησί του Lost..
Επιπλέον στη λέσχη αυτή το καλύτερο που μπορεί να περιμένει κανείς να πετύχει είναι κανένα καλό συμβόλαιο ή το πολύ καμιά παραγγελία οπλικών συστημάτων από τα αζήτητα. Αν περιμένετε να συμφωνήσουν όλοι αυτοί σε ένα σχέδιο παγκόσμιας κυριαρχίας που να συμφέρει και τους 150 τότε μάλλον έχετε μια πολύ απλοϊκή εικόνα του κόσμου.
Αλλά δεν ξεκίνησα το post αυτό για την Λέσχη. Το πρόβλημα δεν είναι η Λέσχη αλλά οι θεωρίες συνωμοσίας. Ας θυμηθούμε τον Michael Shermer:
«Τι συμβαίνει με τον πολιτισμό και την σκέψη μας που οδηγεί σε τέτοια ευπιστία; Οι θεωρίες που προσφέρουν οι σκεπτικιστές και οι επιστήμονες είναι πάμπολλες: Έλλειψη παιδείας, ημιμάθεια, απουσία κριτικής σκέψης, θρησκοληψία, παρακμή της θρησκείας, υποκατάσταση των παραδοσιακών θρησκειών από αιρέσεις, φόβος της επιστήμης, New Age, επιστροφή στον Μεσαίωνα, υπερβολική τηλεθέαση, αποφυγή ανάγνωσης βιβλίων, ανάγνωση κακών βιβλίων, κακή ανατροφή από τους γονείς, κακοί δάσκαλοι, απλή άγνοια και ηλιθιότητα.»
Όλα αυτά αρκούν για να γίνει κάποιος έρμαιο του κάθε καραγκιόζη που σερβίρει σενάρια συνωμοσίας. Φυσικά οι «φιδέμπορες συνωμοσιών» κάτι κερδίζουν απ’ αυτές: κυρίως χρήματα από τις «πωλήσεις συνωμοσίας» αλλά και ιδεολογική υπακοή όταν την χρειάζονται.
Στις αιτίες ευπιστίας που εκθέτει ο Shermer θα προσθέσω άλλη μία: την δυσκολία που έχουν οι άνθρωποι να αντιλαμβάνονται τη φύση και την κοινωνία ως αυθόρμητες τάξεις. Όπως είναι δύσκολο για κάποιον να δεχθεί την Εξέλιξη αν δεν μπορεί να κατανοήσει την πολυπλοκότητά της (από επιστημονική άγνοια ή απλή ευήθεια) για τους ίδιους λόγους και κάποιος δεν μπορεί να κατανοήσει την αγορά ως ένα αυτορυθμιζόμενο ανοικτό σύστημα. Η λύση πάντα είναι ανθρωπομορφική: δεν είναι δυνατόν να έχει δίκιο ο Δαρβίνος για την Εξέλιξη, θα πρέπει να υπάρχει ο «Ωρολογοποιός». Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει το αόρατο χέρι του Adam Smith, η παγκόσμια οικονομία ελέγχεται από το ορατό χέρι της Λέσχης Bilderberg (παρεμπιπτόντως ο Δαρβίνος επηρεάστηκε καταλυτικά από τον Adam Smith όπως αντιλαμβάνεται κανείς αμέσως όταν διαβάσει το 4ο κεφάλαιο της Προέλευσης των Ειδών που έχει σαν θέμα την Φυσική Επιλογή αλλά και τη χρήση όρων που δανείζεται από τον Smith).
Ας αφήσουμε λοιπόν την Λέσχη σ’ αυτούς που έχουν έναν απλοϊκό τρόπο σκέψης κι ας τους χαρίσουμε τον κόσμο της συνωμοσίας, για να απαντήσουμε στα ουσιαστικά και σοβαρά θέματα που έθεσε ο Αποστόλης. Το πρόβλημα της Ελλάδος (και της κάθε οικονομίας) δεν είναι η φαντασιακή Λέσχη Bilderberg αλλά τα πραγματικά καρτέλ: των τραπεζών, του γάλακτος, του ποδοσφαίρου, των κλειστών επαγγελμάτων, των συνδικαλιστών του δημοσίου και πολλών άλλων που λυμαίνονται το ελληνικό κράτος, δηλαδή μας εκμεταλλεύονται με όποιον τρόπο μπορούν.
Η θεωρία της ορθολογικής επιλογής έχει πολλά να πει πάνω σ’ αυτά τα θέματα και μάλιστα έχει αναπτυχθεί ολόκληρος σχετικός κλάδος: η θεωρία της δημόσιας επιλογής (public choice theory). Είναι μια θεωρία (επιστημονική θεωρία!) που μελετά τη διαπλοκή ψηφοφόρων, πολιτικών και επιχειρήσεων. Αν κάποιος ενδιαφέρεται για περισσότερα, μπορεί να διαβάσει ένα σχετικό σύντομο άρθρο μου που δημοσιεύτηκε το 1998, όταν ακόμα έγραφα το διδακτορικό μου, αλλά δυστυχώς παραμένει επίκαιρο:
Φωτιές, Δάση και Οργανωμένα Συμφέροντα
Καταρχήν τι είναι η ομάδα Bilderberg (Bilderberg Group); Κάθε χρόνο συναντώνται 100-150 άτομα τα οποία είναι μεγάλες προσωπικότητες (με μεγάλη δύναμη) της πολιτικής, της οικονομίας, της διπλωματίας, του στρατού και των ΜΜΕ κυρίως από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία κλπ. Ονομάστηκε έτσι η ομάδα γιατί η πρώτη τους συνάντηση (1954) έγινε στο Hotel de Bilderberger στην Ολλανδία.
Ο στόχος των πρώτων συναντήσεων στη διάρκεια του ψυχρού πολέμου ήταν πολύ απλός. Οι οργανωτές ήθελαν να φέρουν σε επαφή άτομα με μεγάλη πολιτική ή/και οικονομική επιρροή στις χώρες τους για να αποκτήσουν την απαραίτητη οικειότητα μεταξύ τους και να δημιουργηθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Ο σκοπός τους ήταν βέβαια η αναχαίτιση της κόκκινης αρκούδας (βλέπε Σοβιετική Ένωση) και η υπεράσπιση του ελεύθερου κόσμου.
Όμως μετά το 1989 και την προϊούσα παγκοσμιοποίηση τα θέματα ήταν πολλά και ακόμα περισσότερα τα προβλήματα. Σήμερα ο σημαντικότερος σκοπός των συναντήσεων είναι η πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και η προσπάθεια αποφυγής σοβαρών οικονομικών κρίσεων. Προσπαθούν όσο μπορούν να διατηρήσουν μια μυστικότητα σε σχέση με την λίστα των συμμετεχόντων και τις συζητήσεις αλλά τελικά οι δημοσιογράφοι ξετρυπώνουν και τι ώρα επισκέφτηκαν οι συμμετέχοντες το WC..
Τα μέλη της ομάδας εξαντλούνται σε θεωρητικές συζητήσεις, σε δημιουργία επαφών και σε κάποια deals. Όλα τα άλλα είναι σενάρια επιστημονικής φαντασίας.
Το 2009 αυτή η ..σκοτεινή ομάδα συναντήθηκε στην Ελλάδα και στη συνάντηση μετείχε και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής που τους φιλοξένησε. Αυτό τα λέει όλα νομίζω καθώς προσωπικά αδυνατώ να φανταστώ να συμμετέχει ο Κώστας Καραμανλής στην ομάδα που κυβερνά κρυφά την υφήλιο..
Αλλά συνεχίζω: Στην συνάντηση εκείνη συμμετείχε και ο Φιλανδός Πρωθυπουργός Matti Vanhanen μαζί με τον υπουργό του των οικονομικών. Προφανώς δεν είχε ακούσει τις φήμες για μυστικότητα και δολοπλοκίες και έβγαλε το γραφείο του πρωθυπουργού ακόμα και ανακοίνωση στο Internet!
Αλλά εδώ και πολλά χρόνια διαβάζουμε κατά καιρούς διάφορα σενάρια συνωμοσίας για την λέσχη Bilderberg.
Όπως πάντα τα σενάρια αυτά ξεκινάνε από την Άκρα Δεξιά. Οι πρώτοι που την υποψιάστηκαν ήταν ακροδεξιές οργανώσεις στις ΗΠΑ που τα μέλη τους κοιμούνται και ξυπνούν με τον φόβο ότι θα έρθει το βράδυ ο Εβραίος να τους πιει το αίμα.
Όπως πάντα τα σενάρια αυτά υιοθέτησε με ενθουσιασμό η Άκρα Αριστερά. Δεν υπάρχει αμφιβολία, εδώ μαζεύονται οι καπιταλιστές για να κανονίσουν το πώς θα πιούν καλύτερα το αίμα του λαού.
Όπως πάντα τα σενάρια αυτά αγαπήθηκαν από τους (στην πλειονότητά τους) αγράμματους και φαντασιόπληκτους Έλληνες δημοσιογράφους. Προφανώς στη Λέσχη Bilderberg οργανώθηκε η πτώχευση της Ελλάδας διότι οι Έλληνες αντιστέκονται στην Παγκοσμιοποίηση.
Νομίζω ότι η όλη ιστορία με τη Λέσχη Bilderberg είναι τόσο γελοία που δεν αξίζει κανείς να σπαταλά χρόνο και φαιά ουσία. Σκεφτείτε μόνο το εξής: αυτοί που κυβερνάν τον κόσμο συναντώνται κάθε χρόνο υποτίθεται σε «συνθήκες μυστικότητας» σε μέρος που ανακοινώνεται, με πάνω από 100 συμμετέχοντες, με όλα τα ΜΜΕ πάνω τους και με τη λίστα των συμμετεχόντων, των θεμάτων και των επαφών να διαρρέει σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη της συνάντησης. Αν με καλούσαν στη Λέσχη λοιπόν το πρώτο που θα τους συμβούλευα θα ήταν να σταματήσουν να την ονομάζουν Λέσχη ή Ομάδα ή Bilderberg ή οτιδήποτε άλλο συνωμοτικό και να βρουν καλύτερους τρόπους και τόπους να υφάνουν τα σκοτεινά σχέδιά τους. Ίσως στο νησί του Lost..
Επιπλέον στη λέσχη αυτή το καλύτερο που μπορεί να περιμένει κανείς να πετύχει είναι κανένα καλό συμβόλαιο ή το πολύ καμιά παραγγελία οπλικών συστημάτων από τα αζήτητα. Αν περιμένετε να συμφωνήσουν όλοι αυτοί σε ένα σχέδιο παγκόσμιας κυριαρχίας που να συμφέρει και τους 150 τότε μάλλον έχετε μια πολύ απλοϊκή εικόνα του κόσμου.
Αλλά δεν ξεκίνησα το post αυτό για την Λέσχη. Το πρόβλημα δεν είναι η Λέσχη αλλά οι θεωρίες συνωμοσίας. Ας θυμηθούμε τον Michael Shermer:
«Τι συμβαίνει με τον πολιτισμό και την σκέψη μας που οδηγεί σε τέτοια ευπιστία; Οι θεωρίες που προσφέρουν οι σκεπτικιστές και οι επιστήμονες είναι πάμπολλες: Έλλειψη παιδείας, ημιμάθεια, απουσία κριτικής σκέψης, θρησκοληψία, παρακμή της θρησκείας, υποκατάσταση των παραδοσιακών θρησκειών από αιρέσεις, φόβος της επιστήμης, New Age, επιστροφή στον Μεσαίωνα, υπερβολική τηλεθέαση, αποφυγή ανάγνωσης βιβλίων, ανάγνωση κακών βιβλίων, κακή ανατροφή από τους γονείς, κακοί δάσκαλοι, απλή άγνοια και ηλιθιότητα.»
Όλα αυτά αρκούν για να γίνει κάποιος έρμαιο του κάθε καραγκιόζη που σερβίρει σενάρια συνωμοσίας. Φυσικά οι «φιδέμπορες συνωμοσιών» κάτι κερδίζουν απ’ αυτές: κυρίως χρήματα από τις «πωλήσεις συνωμοσίας» αλλά και ιδεολογική υπακοή όταν την χρειάζονται.
Στις αιτίες ευπιστίας που εκθέτει ο Shermer θα προσθέσω άλλη μία: την δυσκολία που έχουν οι άνθρωποι να αντιλαμβάνονται τη φύση και την κοινωνία ως αυθόρμητες τάξεις. Όπως είναι δύσκολο για κάποιον να δεχθεί την Εξέλιξη αν δεν μπορεί να κατανοήσει την πολυπλοκότητά της (από επιστημονική άγνοια ή απλή ευήθεια) για τους ίδιους λόγους και κάποιος δεν μπορεί να κατανοήσει την αγορά ως ένα αυτορυθμιζόμενο ανοικτό σύστημα. Η λύση πάντα είναι ανθρωπομορφική: δεν είναι δυνατόν να έχει δίκιο ο Δαρβίνος για την Εξέλιξη, θα πρέπει να υπάρχει ο «Ωρολογοποιός». Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει το αόρατο χέρι του Adam Smith, η παγκόσμια οικονομία ελέγχεται από το ορατό χέρι της Λέσχης Bilderberg (παρεμπιπτόντως ο Δαρβίνος επηρεάστηκε καταλυτικά από τον Adam Smith όπως αντιλαμβάνεται κανείς αμέσως όταν διαβάσει το 4ο κεφάλαιο της Προέλευσης των Ειδών που έχει σαν θέμα την Φυσική Επιλογή αλλά και τη χρήση όρων που δανείζεται από τον Smith).
Ας αφήσουμε λοιπόν την Λέσχη σ’ αυτούς που έχουν έναν απλοϊκό τρόπο σκέψης κι ας τους χαρίσουμε τον κόσμο της συνωμοσίας, για να απαντήσουμε στα ουσιαστικά και σοβαρά θέματα που έθεσε ο Αποστόλης. Το πρόβλημα της Ελλάδος (και της κάθε οικονομίας) δεν είναι η φαντασιακή Λέσχη Bilderberg αλλά τα πραγματικά καρτέλ: των τραπεζών, του γάλακτος, του ποδοσφαίρου, των κλειστών επαγγελμάτων, των συνδικαλιστών του δημοσίου και πολλών άλλων που λυμαίνονται το ελληνικό κράτος, δηλαδή μας εκμεταλλεύονται με όποιον τρόπο μπορούν.
Η θεωρία της ορθολογικής επιλογής έχει πολλά να πει πάνω σ’ αυτά τα θέματα και μάλιστα έχει αναπτυχθεί ολόκληρος σχετικός κλάδος: η θεωρία της δημόσιας επιλογής (public choice theory). Είναι μια θεωρία (επιστημονική θεωρία!) που μελετά τη διαπλοκή ψηφοφόρων, πολιτικών και επιχειρήσεων. Αν κάποιος ενδιαφέρεται για περισσότερα, μπορεί να διαβάσει ένα σχετικό σύντομο άρθρο μου που δημοσιεύτηκε το 1998, όταν ακόμα έγραφα το διδακτορικό μου, αλλά δυστυχώς παραμένει επίκαιρο:
Φωτιές, Δάση και Οργανωμένα Συμφέροντα
Friday, April 16, 2010
Προβληματισμός για την ορθολογικότητα
Υποθέτω πως θα ακούγεται αρκετά συνηθισμένο να αμφιβάλει κανείς για την ορθολογικότητα του ανθρώπου, τόσο για την κατάφασή της όσο και για το βαθμό στον οποίο υπάρχει, αν είναι βέβαια νοητές οι διαβαθμίσεις στο θέμα αυτό. Η αλήθεια είναι ότι είμαι και εγώ ένας από αυτούς, άσχετα αν ενδόμυχα τάσσομαι μάλλον υπέρ της.
Αλλά ένα από τα επιχειρήματα που την στηρίζουν δεν με καλύπτει και, συγκεκριμένα, αυτό που αφορά τον ισχυρισμό για το ίδιο το προφανές της ορθολογικότητας. Καταθέτω, λοιπόν, τον προβληματισμό μου:Ισχυριζόμενοι ότι φτάνουμε αυθόρμητα στο συμπέρασμα ότι είναι ο άνθρωπος ορθολογικός συγκρίνοντας τη σύγχρονη κατάστασή του με αυτήν προ λίγων χιλιετίων, θεωρώ πως υποπίπτουμε σε σφάλμα. Και αυτό διότι ίσως να ικανοποιήσαμε μόνο κατά ένα μέρος (το συζητάμε σε ποιο βαθμό) τους στόχους που θέσαμε και αυτό το επίτευγμα να μας οδήγησε στην ανάπτυξη. Η τελευταία δηλαδή δεν προκλήθηκε από την ορθολογικότητα αλλά από τους υψηλούς στόχους που θέταμε, πετυχαίνοντας όμως μόνο ένα ποσοστό από αυτούς.
Η πιθανότητα αυτή δεν οδηγεί αυτονόητα στο ότι δεν είμαστε ορθολογικοί, αλλά στο ότι το συγκεκριμένο επιχείρημα που το στηρίζει δεν επαρκεί.
Thursday, April 15, 2010
SuperFreakonomics
Μετά το Freakonomics ο Steven Levitt και ο Stephen J. Dubner έβγαλαν φέτος το SuperFreakonomics. Στα βίντεο clips που ακολουθούν ο Steven Levitt εμφανίζεται σε μια από τις πλέον δημοσφιλείς εκπομπές της Αμερικάνικης τηλεόρασης, στο The Daily Show με τον Jon Stewart.
Στα δύο πρώτα κλιπάκια παρουσιάζει το Freakonomics (28/4/2005) και στο τρίτο το SuperFreakonomics (27/10/2009).
The Economic Way of Looking at Life
Ο Gary Becker παρουσιάζει τα αποτελέσματα της έρευνάς του στα οικονομικά με έμφαση στα οικονομικά της ανθρώπινης συμπεριφοράς εκτός οικονομικής αγοράς.
Subscribe to:
Posts (Atom)